Ege Denizi'ndeki depremler ve Yunanistan'daki Santorini Adası'ndaki volkanik hareketlilik, Türkiye'deki aktif yanardağların durumunu tekrar gündeme taşıdı. Bu durum, Türkiye'de aktif yanardağ olup olmadığı, depremlerin yanardağları tetikleyip tetiklemediği ve olası bir yanardağ patlamasının sonuçları hakkındaki soruları beraberinde getirdi. Özellikle Hasan Dağı'nın durumu, uzmanlar tarafından yakından takip ediliyor. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi ve MTA'da çalışan Jeoloji Profesörü Mehmet Şener, Aksaray ve Niğde sınırlarında bulunan 3268 metre yüksekliğindeki Hasan Dağı hakkında önemli açıklamalar yaptı.

Hasan Dağı'nda Patlama Riski Var mı?

Prof. Dr. Mehmet Şener, şu an için Hasan Dağı'nda bir patlama riski olmadığını belirtti. Çatalhöyük'teki duvar resimlerine göre, dağın son patlamasının MÖ 6600 yılında gerçekleştiğini ifade eden Şener, olası bir volkanik patlamaya karşı alınması gereken önlemler hakkında da bilgi verdi. Dağın eteklerinde 2020 ve 2023 yıllarında meydana gelen 5.3 ve 5.1 büyüklüğündeki depremler de gündemde yer almıştı. Kratere yakın bölgelerdeki gaz çıkışları, aktif volkanlar için olağan bir durum olarak değerlendiriliyor. Hasan Dağı'nın son 10 bin yılda faaliyet göstermesi, onu aktif bir yanardağ olarak tanımlıyor. Jeotermal kaynaklar, karbondioksit çıkışları ve bu gazın sanayide kullanımı da dağın aktifliğini destekliyor. Ancak, bu durumun yakın zamanda bir patlama anlamına gelmediğini vurgulamak önemlidir.

Hasan Dağı: Aktif Bir Yanardağ ve Olası Patlamaya Hazırlık

Prof. Şener, Hasan Dağı'nın Santorini'deki jeolojik olaylardan etkilenmesinin düşük bir ihtimal olduğunu ifade etti. Bölgedeki hareketlilik, kurulan istasyonlar tarafından 7/24 takip ediliyor. Şener, olası bir patlama için hazırlıklı olunması gerektiğini vurguladı. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Aksaray Üniversitesi ve TÜBİTAK'ın ortak yürüttüğü proje kapsamında, Hasan Dağı'nda kurulu gözlem istasyonları, saniye saniye kayıtlar alıyor ve herhangi bir faaliyet tespit edilmiyor. Ancak, bir olay durumunda uyarı sistemleri otomatik olarak devreye girecektir. Önemli olan, patlamanın kendisi değil, patlamadan sonra yapılacaklar. Niğde AFAD, olası bir senaryo için stratejiler geliştirdi. Örneğin, rüzgarın yönüne bağlı olarak Altunhisar ilçesi risk altında olabilir ve bu ilçenin hazırlık düzeyi değerlendirilmelidir. İlkokuldan itibaren halkın eğitilmesi ve acil toplanma alanlarının planlanması hayati önem taşıyor.

Türkiye'deki Aktif Yanardağlar ve Bilgi Kirliliği

Türkiye'de 14 aktif yanardağ bulunduğunu belirten Prof. Şener, kamuoyunda artan bilgi kirliliğine dikkat çekti. Vatandaşların bu konuda bilim insanlarının açıklamalarına kulak vermesi gerektiğini ve AFAD ile MTA Genel Müdürlüğü'nün ortak raporunu incelemelerini tavsiye etti. Yanardağ patlamalarıyla ilgili korku ve endişenin azaltılması için doğru ve güvenilir bilgi kaynaklarına başvurmak son derece önemlidir. Santorini'deki durumun, Türkiye'deki volkanik faaliyetleri direkt etkilemesi düşük bir olasılık olsa da, ülkemizdeki aktif yanardağları anlamak ve olası risklere karşı hazırlıklı olmak, vatandaşlarımızın güvenliği için vazgeçilmezdir. Aksaray ve çevre illerin olası bir risk senaryosuna göre önlemler alması büyük önem taşımaktadır.